Programe Shqip : blogu

Një Akt Rregullator i propozuar në mjediset e Parlamentit Europian rrezikon seriozisht hapjen e shtigjeve për krijimin e një interneti me disa “klase udhëtimi”, apo kasta, siç stigmatizohet me të drejtë nga kritikët. Gjë e cila, deri tani, për shkak të vigjilencës mbi asnjanësinë në rrjet, nuk është parë në Internetin që njohim dhe përdorim.

Akti Rregullator i propozuar kërcënon seriozisht lirinë në linjë të njerëzve. Fati i betejës për një Internet të hapur që po zhvillohet pikërisht tani në Bruksel, do të vendoset më 24 Shkurt, kur eurodeputetët të votojnë propozimin. Nëse propozimi miratohet ashtu siç është paraqitur, “shërbimet e specializuara” do të ishin shërbime me pagesë për gjëra që deri më sot ne në Internet i bëjmë pa pagesë shtesë, veç asaj të pajtimit në Internet. Cilësia e pjesës tjetër të Internetit, jo asaj që ka të bëjë me kompanitë shumëmiliardëshe, por e projekteve të ndryshme, të tillë si Wikipedia, për shembull, do të bjerë shumë.

Por përkeqësimi i cilësisë së lëndës që ne konsumojmë në Internet është më e pakta. Akti rrezikon t’u japë pushtet ofruesve të shërbimit internet të vendosin se çfarë mundemi të bëjnë në Internet, dhe çfarë jo. Pra, shndërrimin e tyre potencial në një lloj policie Interneti.

Në kushte të tilla, për shkak të buxhetit kolosal të kompanive shumëmiliardëshe, mbytja prej tyre e konkurrencës do të ishte shumë e lehtë se sot. Dhe shumë më e egër. Për gjithçka risore, klima që mbështet lulëzimin e sotëm do të humbte ose goditej rëndë.

Për një paraqitje më të hollësishme të gjendjes, argumenteve, prognozave (disa prej tyre të faktuara tashmë) shihni te sajti i hartuar enkas.

Etiketa: "shërbimet e specializuara", asnjanësia në rrjet, bashkësi, BE, burim i hapët, Burim i Hapur, diskriminim, dispozita ligjore, epoka dixhitale, eurodeputet, Facebook, i hapët, Internet, ISP, kasta, klas, konkurrencë, lëndë, ligjshmëri, liri, operator, pagesë, pajtim në Internet, Parlamenti Europian, polici Interneti, privatësi, risi, rrjet asnjanës, shërbime, shërbime telekomunikacioni, tarifë ekstra, teknologji, telekomunikacione, trafik i pamanipuluar, Web, Wikipedia

Hyrje

Interneti po bëhet gjithnjë e më tepër pjesë e rëndësishme e jetës sonë.

Projekti Mozilla është një bashkësi mbarëbotërore njerëzish që besojnë se të qenët i hapur, risia, dhe dhënia e mundësive janë kyçet e shëndetit në vazhdimësi të Internetit. Punojmë së bashku që prej 1998, për të bërë të mundur që Interneti të zhvillohet i tillë që prej tij të përfitojnë të gjithë. Jemi më shumë të njohur për krijimin e shfletuesit Web Mozilla Firefox.

Për krijimin e programeve të cilësisë së parë dhe me burim të hapët, si dhe për zhvillimin e llojeve të reja të veprimtarive për bashkëpunim mes njerëzve, projekti Mozilla përdor metodën e punës në bashkësi. Krijojmë bashkësi personash të përfshirë në bërjen e Internetit më të mirë për të gjithë ne.

Si rrjedhojë e këtyre përpjekjeve, kemi përftuar një grup parimesh të cilat besojmë se janë kritike që Interneti të vazhdojë të sjellë përfitime si për të mirën e përbashkët, ashtu edhe për anën komerciale të jetës. Këto parime po i ravijëzojmë më poshtë.

Qëllimet e Manifestit janë:

1. t’i japë formë përfytyrimit që bashkëpunëtorët e Mozilla-s dëshirojnë të ndiqet nga Mozilla Foundation;
2. t’u flitet si atyre që kanë, ashtu edhe atyre që nuk kanë njohje teknike;
3. t’i bëjë pjesëmarrësit te Mozilla krenarë për çka bëjnë dhe t’i nxisë të vazhdojnë kështu; dhe
4. të furnizojë një kuadër për të tjerë persona që do të shtyjnë më para këtë përfytyrim të Internetit.

Këto parime nuk lulëzojnë vetë. Lypsen njerëz që ta bëjnë Internetin të hapur dhe dashamirës – njerëz që punojnë më vete, që punojnë tok në grupe, dhe që udhëheqin të tjerët. Mozilla Foundation i është përkushtuar shpënies më tej të parimeve të ravijëzuara te Manifesti Mozilla. Ftojmë edhe të tjerët të bashkohen me ne për ta bërë Internetin një vend akoma më të mirë për të tërë.

Parimet

1. Interneti është pjesë e pandarë e jetës moderne–përbërës kyç në edukim, komunikim, bashkëpunim, biznes, dëfrim dhe në shoqërinë në tërësi.
2. Interneti është burim i përbashkët mbarëbotëror dhe duhet të mbesë i hapur dhe i shfrytëzueshëm.
3. Interneti duhet të pasurojë jetën e qenieve njerëzore.
4. Siguria e individit në Internet është themelore dhe nuk mund të trajtohet si opsionale.
5. Individit duhet t’i jepet mundësia të ngjizë vetë përvojën e tij në Internet.
6. Efektshmëria e Internetit si burim i përbashkët varet nga ndërveprimi (protokolle, formate të dhënash, përmbajtje), risia dhe pjesëmarrja e decentralizuar anembanë botës.
7. Programet e lira dhe me burim të hapët nxisin zhvillimin e Internetit si burim i përbashkët.
8. Punimi me bazë bashkësinë, dhe i tejdukshëm, nxit pjesëmarrjen, përgjegjshmërinë dhe besimin.
9. Ndërhyrjet komerciale në zhvillimin e Internetit sjellin mjaft përfitime; një drejtpeshim midis synimeve komerciale dhe të mirës së përbashkët është kritik.
10. Rritja e anëve të Internetit që lidhen me përfitimin e përbashkët është qëllim me rëndësi, për të ia vlen të harxhohet kohë, kujdes dhe përkushtim.

Shpënia më tej e Manifestit Mozilla

Ka plot rrugë të ndryshme për të shpënë më tej parimet e Manifestit Mozilla. Ne i shohim me sy të mirë një gamë të gjerë veprimtarish, dhe parashikojmë të njëjtën shkallë krijimtarie që bashkëpunëtorët e Mozilla-s kanë treguar edhe në fusha të tjera të projektit. Për persona të papërfshirë thellë në projektin Mozilla, një rrugë themelore dhe tepër e efektshme për të mbështetur Manifestin është të përdoren Mozilla Firefox-i dhe të tjerë produkte në të cilat mishërohen parimet e Manifestit.

Zotimi i Mozilla Foundation-it

Mozilla Foundation zotohet të mbështesë Manifestin e Mozilla-s përgjatë veprimtarive të tij. Në veçanti:

• do të ndërtojë dhe bëjë të mundura teknologji me burim të hapur dhe bashkësi që mbështesin parimet e Manifestit;
• do të krijojë dhe shpërndajë produkte të fuqishëm konsumatori, që mbështesin parimet e Manifestit;
• do të përdorë burimet e Mozilla-s (pronësinë intelektuale, të tilla si të drejtat e autorit dhe shenjat tregtare, infrastrukturën, fondet dhe famën) për ta mbajtur Internetin platformë të hapur;
• do të nxisë modele krijimi vlerash ekonomike për të mirën publike;
  dhe
• do të nxisë përhapjen e parimeve të Manifestit Mozilla në diskursin publik dhe brenda vetë industrisë së Internetit.

Disa veprimtari të Mozilla Foundation-it–hëpërhë krijimi, qarkullimi dhe përhapja e produkteve të konsumatorit–drejtohen së pari nga nëndegë në pronësi të plotë të Mozilla Foundation-it, Mozilla Corporation.

Ftesë

Mozilla Foundation fton gjithë të tjerët që mbështesin parimet e Manifestit Mozilla të bashkohen me ne, dhe të gjejmë rrugë të reja për ta bërë realitet këtë përfytyrim të Internetit.

Etiketa: bashkëpunim, bashkësi, besim, biznes, burim i hapët, burim i përbashkët, dëfrim, diskursi publik, e mira publike, edukim, Firefox, formate të dhënash, infrastrukturë, Internet i hapur, Interneti, komunikim, Mozilla Corporation, Mozilla Foundation, përgjegjshmëri, pjesëmarrje e decentralizuar, platformë e hapur, programet e lira dhe me burim të hapët, projekti Mozilla, pronësi intelektuale, protokolle, risi, shenja tregtare, siguria e individit, të drejta autori, të qenët i hapur, teknologji me burim të hapur

Etiketa: burim i hapët, ekosistem, eksperiment, Firefox, flluska, global, ide, jofitimprurës, kod, kompjuter, konkurrencë, mision, Mozilla, projekt, risi, shfletues, Web

Në vijim të disa videove të tjera lidhur me Mozilla-n, ja një tjetër që përpiqet t’i japë përgjigje pyetjes së thjeshtë të shumëkujt:
Çfarë është Mozilla? Disa prej figurave kyçe të projekti, apo lëvizjes, përpiqen ta shpjegojnë në këtë video:

Etiketa: burim i hapët, ekosistem, eksperiment, Firefox, flluska, Internet, kod i hapët, kompjuter, konkurrencë, mision, Mozilla, organizëm jo-fitimprurës, projekt mbarëbotëror, risi, shfletues, Web

Shkarkoni versionin Shqip dhe provoni vetë krejt veçoritë e reja të shfletuesit më të ri prodhuar nga Mozilla.

Po zhvillohet një mbrëmje Twitter për Firefox 4 dhe mund të merrni pjesë përmes kësaj faqeje, për ta parë avatarin tuaj bashkë me atë të dashamirësve të tjerë të Firefox-it nga anembanë bota në mozaikun që po krijohet me këtë rast:

Tek Glow mund të shihni grafikisht statistika interesante mbi shkarkimet e deritanishme të Firefox 4.

Etiketa: #fx4, browser, burim i hapët, Firefox, shfletues, shqip

Për shumë kohë bota e medias zanore dhe pamore ka qenë nga fortesat më të zorshme për t’u çarë nga programet e lira e me burim të hapët. Platforma Mac dhe programet e shkruar për të janë të parapëlqyerit, deri më sot, nga artistët e fushës. Por përparimet edhe në këtë drejtim janë të mëdha, siç e dëshmon fort Sintel, një film i shkurtër i animuar në 3D, realizuar krejtësisht me programe të lira e me burim të hapët: Blender, GIMP, Inkscape, MyPaint, Krita, OpenEXR, Python, SVN.

(C) Blender Foundation – www.sintel.org

Për filmin punuan në kompjuter, në studion e Amsterdam Blender Institute, gjatë më shumë se një viti, një ekip ndërkombëtar krijuesish 3D. Ky produksion i pavarur u financua nga bashkësia online e përdoruesve të programit të lirë Blender, me mbështetjen e Netherlands Film Fund, CineGrid Amsterdam, dhe sponsorizime nga kompani ndërkombëtare. Studioja e Amsterdamit, me një buxhet gati 400 mijë euro dhe me 14 vetë personel të plotë pati mbështetjen online përmes Internetit nga anembanë bota. Jo vetëm kaq, por koncepti i Filmit të Hapur, u lejon kineastëve të studiojnë dhe riprodhojnë çdo hollësi të procesit të krijimit. DVD-të ku dokumentohet krejt procesi krijues sendërtojnë në praktikë konceptet Burim i Hapët dhe Lëndë e Hapët.

Filmi qarkullon nën lejen Creative Commons dhe mund ta shkarkoni në cilësi të lartë prej faqes zyrtare, ose ta shihni drejt e nga kanali zyrtar i Blenderit në Youtube.

Titrat në shqip mund t’i shkarkoni prej këtu.

Etiketa: 3D, Blender, burim i hapët, Creative Commons, film i animuar, GIMP, Inkscape, Krita, Lëndë e Hapët, Mac, MyPaint, OpenEXR, Python, Sintel, software, SVN, titra në shqip, Youtube

Një copëz nga një emision i BBC-së, në të cilën përshkruhet fare shkurtimisht lindja e Software-it të Lirë:

Etiketa: Bruce Perens, burim i hapët, Eric Raymond, GNU/Linux, kernel, kod burim, komercial, kompjutera, Lëvizja për Software të Lirë, Nisma për Burim të Hapët, Richard M Stallman, sistem operativ, software, software i lirë, Linus Torvalds

Pyetja se cila shpërndarje Linux të zgjidhet është një nga ato me shumë përgjigje. Fedora është njëra prej përgjigjeve. Prej kohësh në qarkullim, mbetet një nga më të mirat, dhe përherë në pararojë të zhvillimeve për desktopin Linux.

Çfarë është Fedora, saktësisht?

Fedora është sistem operativ me bazë Linux, një suitë programesh që i mundëson funksionimin kompjuterit. Sistemin operativ Fedora mund ta përdorni për zëvendësimin e, ose ta xhironi në krah të, një sistemi tjetër operativ, të tillë si Microsoft Windows™ ose Mac OS X™. Sistemi operativ Fedora është 100% pa kosto, që ta shijoni dhe t’ua jepni edhe të tjerëve.

Projekti Fedora është emri i një bashkësie mbarëbotërore personash që duan, përdorin dhe krijojnë software të lirë. Që duan të jenë në ballë të krijimit dhe përhapjes së kodit dhe lëndës së lirë, duke punuar tok në një bashkësi. Fedora sponsorizohet nga Red Hat, mundësuesi më i besueshëm në botë për teknologji me burim të hapët. Red Hat investon te Fedora që të nxisë bashkëpunimin dhe të mbajë në inkubacion teknologji të reja risore software-i të lirë.

Çfarë e bën Fedora-n të ndryshme?

Besimi në vlerën e software-it të lirë, dhe përpjekjet për mbrojtjen dhe promuovimin e zgjidhjeve që mund t’i përdorë dhe rishpërndajë kushdo.

Besimi në fuqinë e bashkëpunimit. Zhvilluesit te Fedora punojnë tok me ekipe pararojë projektesh software-i të lirë anembanë botës. Këta krijojnë mjaft nga software-i që gjendet në Fedora. Puna në të njëjtin drejtim me këto ekipe projektesh mund të garantojë që software-i i lirë të funksionojë më mirë dhe të ofrojë punimin më të mirë për përdoruesit.

Besimi në fuqizimin e të tjerëve që të ndjekin përfytyrimin e tyre të një sistemi operativ të lirë. Cilido mund ta bëjë Fedora-n pjesë të një produkti të ri, me një emër të ri. Në fakt, Fedora është tashmë në themel të shpërndarjesh derivative, të tilla si Red Hat Enterprise Linux, One Laptop Per Child XO, dhe të Creative Commons DVD-ve Live Content nga Creative Commons‘.

Cilat janë vlerat bazë të Fedora-s?

Liria

Përdorni dhe rishpërndani software-in dhe lëndën e lirë, alternativat e lira karshi kodit dhe lëndës pronësore. Në këtë mënyrë, cilido mund të përdorë për qëllimet e veta çfarëdo nga vepra jonë, pa pengesa ligjore, për përhapjen e mëtejshme të software-it të lirë.

Miq

Suksesi vjen nga një bashkësi e fuqishme, e përbërë nga njerëz nga e gjithë bota, që punojnë tok. Te Fedora ka vend për këdo që përkrah vlerat tona dhe dëshiron të ndihmojë. Duke bashkëpunuar me njëri-tjetrin hapur dhe tejdukshëm, dhe përmes një partneriteti të fuqishëm me sponsorët tanë, mund të bëjmë gjëra të mëdha.

Veçori

Krijimi i veçorive të reja teknike e bën software-in e lirë më të fuqishëm, më të epshëm, dhe më të dobishëm për miliona persona. Nuk shqetësohemi se po prishim status quo-në, kur kështu mund ta shpiem software-in e lirë përpara më me efekt. Dhe e bëjmë duke bashkëpunuar drejtpërsëdrejti me mjaft bashkësi software-esh, puna e të cilave shpërndahet përmes Fedora-s.

Të parët

Me dy hedhje në qarkullim çdo vit, kurrë nuk do t’ju duhet të prisni gjatë që të shihni fjalën e fundit në software. Besojmë në fuqinë e risisë, ndaj i shfaqim gjërat e reja në qarkullimet tona. Bëjmë gjithmonë përpara me Fedora-n, që kështu të mund të shihni të parët të ardhmen.

Fedora përfaqëson shumë më tepër se një sistem operativ të shkëlqyer:

• 100% e lirë dhe Me Burim të Hapët – Fedora është 100% falas dhe përbëhet nga software i lirë & me burim të hapët.
• Mijëra Zbatime të Lira – Me më shumë se 10 000 paketa, Fedora e ka një zbatim edhe për ju.
• Pa Viruse dhe Spyware – Mjaft me belara antivirusesh dhe spyware-esh. Fedora është me bazë Linux dhe e sigurt.
• Një Bashkësi Mbarëbotërore – Ndërtuar nga një bashkësi mbarëbotërore pjesëmarrësish, ka edhe për ju një site web në gjuhën tuaj.
• Një OS Çuditërisht i Fuqishëm – Fedora është baza e Red Hat Enterprise Linux-it, një OS i fuqishëm për nivel ndërmarrjesh.
• Ndajeni me Miqtë – Fedora mund të shkëmbehet lirisht! Jepuani miqve dhe familjes tuaj, pa problem!
• Grafikë e Hijshme – Përdoreni kompjuterin me stil, përmes mjaft sfondesh dhe temash të hapura e të hijshme!
• Miliona Instalime – Fedora është shkarkuar me miliona herë. Bëhet fjalë për t’u bërë pjesë e një bashkësie të madhe!

Sa më sipër dhe të tjera hollësi të këtij lloji mund t’i gjeni më gjerë te ndarja për Shqipen në projektin Fedora.

Etiketa: antivirus, burim i hapët, Creative Commons DVD, desktop Linux, Fedora, lëndë e lirë, Live Content, One Laptop Per Child XO, OS, Red Hat, Red Hat Enterprise Linux, risi, shpërndarje Linux, sistem operativ me bazë Linux, software i lirë, spyware, teknologji me burim të hapët