Privatësi me katër hapa të thjeshtë sipas Mozilla-s
Një minisajt i Mozilla-s mbi privatësinë dhe mbrojtjen e saj.
Arkivë për etiketën 'Firefox'
Gjithçka rreth Flash-it
Marrë nga documentfreedom.org
Çfarë është saktësisht Flash-i?
Flash-i është një grup teknologjish për dërgim audioje dhe videoje përmes Internetit. 99% e kompjuterëve desktop me lidhje në Internet e kanë të instaluar Flash-in, dhe ai përdoret thellësisht nga mjaft site-e web popullorë, përfshi Facebook-un dhe YouTube-in. Nëse përdorni Flash-in, site-et web me Flash i dërgojnë shfletuesit tuaj web zbatime të ruajtur në formate specialë (të emërtuar me zgjatimin .swf dhe .flv), kur vizitoni faqe që funksionojnë me Flash. Që shfletuesi juaj të jetë në gjendje të xhirojë zbatimin dhe të shfaqë median që ai përmban, duhet të ketë të instaluar tashmë një shtojcë (fjala vjen, shtojca Adobe Flash për Firefox-in). Site-et web që përmbajnë lëndë Flash lypin një software të veçantë shërbyesi që të mund ta trajtojnë këtë lëndë, dhe zakonisht përdorin Adobe Flash Media Server.
Pra, “Flash”-i nuk është vërtet një gjë e vetme, por një sistem që përfshin disa përbërës:
- Një format kartelash zbatimi (.flv ose .swf)
- Një shtojcë shfletuesi web
- Një shërbyes mediash Flash
Një pikë për konfuzion shtesë është ajo që terma në dukje emra të rëndomtë përshkrues, të tillë si “Flash Plug-in” ose “Flash Media Server”, i referohen në fakt një produkti specifik pronë dhe shenjë tregtare e Adobe-it.
Ç’të keqe ka Flash-i?
Nuk është Standard i Hapur
- Teknologjia Flash është pronë dhe kontrollohet nga një kompani e vetme (Adobe) në mënyrë përjashtuese për përfitime të tyre, dhe nuk përdor Standarde të Hapura. Ata kontrollojnë madje edhe fjalët që përdorim për t’iu referuar Flash-it – në mjaft raste nuk mundet madje as të flasim për Flash-in ose kartelat Flash pa kërkuar leje fillimisht. Se si funksionojnë kartelat Flash vendoset nga Adobe, dhe, edhe pse kanë botuar një shpjegim se si funksionojnë kartelat Flash, ky informacion prapë mbetet i kontrolluar rreptësisht dhe përdorimi i tij i kufizuar.
Lyp Software pronësor
- Për fat të keq, me qëllim që një përdorues të lexojë si duhet kartela Flash, lypset shtojca pronësore Flash Plug-in. Ekzistojnë disa alternativa Software i Lirë, por ato (ende) nuk funksionojnë në mënyrë të qëndrueshme për shumicën e rasteve. Ngaqë shtojca e Adobe-es është pronësore, se si funksionon është e fshehtë, ndaj nuk mund të përshtatet, përmirësohet, ose ndahet me këdo tjetër. Përdoruesit nuk kanë zgjedhje tjetër, veç të shpresojnë që software-i do të jetë i ndershëm dhe i besueshëm, ngaqë ata nuk kanë mënyra për të kontrolluar se çfarë bën në kompjuterin e tyre apo se si funksionon.
Prodhon kyçje nga ana e tregtuesit
- Shtojca për Flash e shfletuesit duhet të shkarkohet prej Adobe-it, dhe përdoruesit nuk mund të zgjedhin përdorimin e një shtojce alternative nga një tjetër kompani apo organizëm. Në këtë mënyrë Adobe ruan monopolin mbi një nga teknologjitë e kompjuterit më të përdorura në botë, dhe ka pak shtysa për ta përmirësuar Flash-in sipas nevojave të përdoruesit. Edhe pse për Flash-in nuk ka pagesë për ta përdorur vizitorët e site-eve web, monopoli i Adobe-it shpesh përkthehet në kosto të stërmëdha për organizmat që krijojnë dhe shpërndajnë media në format Flash, përfshi ato qeveritare ose bamirëse. Mjaft organizma kanë ndjesinë se nuk kanë zgjedhje tjetër veç të përdorin Flash-in për video dhe media tjetër online, për shkak të popullaritetit të tij, dhe si rrjedhojë të blejnë për krijim dhe publikim Flash-i software tjetër Adobe të kushtueshëm.
Kërcënënon privatësinë
- Shtojca Adobe Flash merr kontrollin e drejtpërdrejtë të videokamerës dhe mikrofonit të përdoruesit, dhe i bën ato të përdorshme nga ana e site-eve web. Site-et web e kanë shfrytëzuar këtë në të kaluarën dhe kanë spiunuar vizitorët pa dijeni e tyre, për qëllime dërgimi mesazhesh hedhurinë dhe vjedhjeje identiteti për qëllime kriminale.
- Flash-i ka një historik problemesh për privatësinë, veçanërisht ato lidhur me përdorimin e cookie-ve nga ana e tij. Pasi një shtojcë Flash instalohet bëhet pjesë e shfletuesit web, ka hyrje në të dhënat se çfarë site-sh web janë vizituar dhe për çfarë janë përdorur. Ngaqë është software pronësor, përdoruesit nuk e dinë se si përdoren këto të dhëna.
Është jo i sigurt
- Shtojcat dhe skriptet Adobe Flash janë të famshme për të qenët jo të sigurt, dhe shumë ekspertë këshillojnë çaktivizimin e tyre plotësisht, për shkak të cënueshmërive të sigurisë që paraqesin. Ngaqë janë pronësore, vetëm punonjësit e Adobe-it mund t’i ndreqin problemet, madje edhe me vonesë prej një viti pasi ato janë zbuluar, dhe vetëm Adobe-i di se si funksionon faktikisht software-i i tyre.
Një alternativë e hapur
Html 5 është një Standard i ri i Hapur dhe i fuqishëm që mund të përdoret për të zëvendësuar mjaft nga përdorimet e Adobe Flash-it. Ai përmban një familje teknologjish, përfshi standarde për audio dhe video, dhe një për grafikë të avancuar 2D dhe 3D. Site-et web për ndarje videosh me të tjerët, për shembull, mund të kalojnë tërësisht në HTML, për sa i takon luajtjes së videove dhe, duke bërë kështu, të ofrojnë luajtje videosh më gjerësisht të përputhshme, të mundshme dhe të paanshme.
Cilët po përdorin HTML 5-n?
- Edhe para finalizimit të standardeve HTML 5, më 2011 34 nga 100 site-et Web kryesuese në botë po e përdornin. Shembuj site-esh web që përdorin HTML 5-n për audio dhe video:
- Grooveshark
- Youtube
- Vimeo
- Daily Motion
- BBC (për celular)
Është zëvendësim i plotë?
- Edhe pse Flash-i dhe HTML 5-a përpiqen të arrijnë gjëra të ngjashme, janë teknologji shumë të ndryshme, dhe nuk kanë karakteristika identike. HTML 5-a është shumë e përshtatshme për transmetim videosh dhe audio në rrjet, por disa përdorime të tjera hëpërhë janë të vështira ose të pamundura. Megjithatë, vazhdimisht po hidhen në qarkullim librari të reja për lojëra dhe për komunikim të atëçastshëm (përfshi konferenca video dhe aftësitë e tyre po shtohen.
Si mund ta përdor HTML5 në site-in tim web?
- Si të transmetoni audio dhe video web duke përdorur HTML 5
- Demonstrime zbatimesh me animacione HTML 5
- Udhërrëfyes për përdorim të HTML 5-s për animacione
Si mund të shmang Flash-in online?
- Që të parandaloni plotësisht media në shfletuesin tuaj web, thjesht çaktivizoni ose çinstaloni shtojcën për Flash (ose mos e instaloni, nëse nuk e keni instaluar tashmë). Se si bëhet kjo, varet nga shfletuesi. Një mënyrë tjetër është instalimi i një shtese shfletuesish si ‘Flashblock’, që zëvendëson media Flash me një buton të volitshëm “zhbllokimi”, për të dhënë kontroll më të madh mbi përdorimin nga ana juaj të Flash-it.
Të drejta Kopjimi 2008-2013 FSFE. Burimi
Hiq rastet kur deklarohet ndryshe, lënda licencohet sipas një licence Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License.
Gjeolokalizimi në Firefox ose Shfletim i Ndjeshëm ndaj Vendit
Firefox mund t’u tregojë site-ve web se ku gjendeni, që kështu të mund të gjeni të dhëna më me peshë dhe më të dobishme. Bëhet fjalë për ta bërë Web-in më të mençur – dhe kjo bëhet duke respektuar plotësisht privatësinë tuaj.
Pyetje të Bëra Shpesh
Marrë nga Mozilla.org
Shfletoni i Lumtur
Përdorimi i një shfletuesi të vjetruar e bën kompjuterin tuaj të pasigurt. Shfletoni i Lumtur është një mënyrë për të njohur se cilat janë versionet më të reja të shfletuesve më të njohur rreth e qark. Mund të mësoni gjithashtu mbi shfletues alternativë që mund t’ju bëjnë punë madje më mirë se sa ai që përdorni deri sot.
Kur një përdorues klikon mbi lidhjen e site-it që nga shfletuesi i vet, kontrollohet versioni aktual i shfletuesit që ai përdor dhe jepen të dhënat përkatëse, tok me sugjerime të rastit.
Manifesti i Mozilla-s
Hyrje
Interneti po bëhet gjithnjë e më tepër pjesë e rëndësishme e jetës sonë.
Projekti Mozilla është një bashkësi mbarëbotërore njerëzish që besojnë se të qenët i hapur, risia, dhe dhënia e mundësive janë kyçet e shëndetit në vazhdimësi të Internetit. Punojmë së bashku që prej 1998, për të bërë të mundur që Interneti të zhvillohet i tillë që prej tij të përfitojnë të gjithë. Jemi më shumë të njohur për krijimin e shfletuesit Web Mozilla Firefox.
Për krijimin e programeve të cilësisë së parë dhe me burim të hapët, si dhe për zhvillimin e llojeve të reja të veprimtarive për bashkëpunim mes njerëzve, projekti Mozilla përdor metodën e punës në bashkësi. Krijojmë bashkësi personash të përfshirë në bërjen e Internetit më të mirë për të gjithë ne.
Si rrjedhojë e këtyre përpjekjeve, kemi përftuar një grup parimesh të cilat besojmë se janë kritike që Interneti të vazhdojë të sjellë përfitime si për të mirën e përbashkët, ashtu edhe për anën komerciale të jetës. Këto parime po i ravijëzojmë më poshtë.
Qëllimet e Manifestit janë:
- t’i japë formë përfytyrimit që bashkëpunëtorët e Mozilla-s dëshirojnë të ndiqet nga Mozilla Foundation;
- t’u flitet si atyre që kanë, ashtu edhe atyre që nuk kanë njohje teknike;
- t’i bëjë pjesëmarrësit te Mozilla krenarë për çka bëjnë dhe t’i nxisë të vazhdojnë kështu; dhe
- të furnizojë një kuadër për të tjerë persona që do të shtyjnë më para këtë përfytyrim të Internetit.
Këto parime nuk lulëzojnë vetë. Lypsen njerëz që ta bëjnë Internetin të hapur dhe dashamirës – njerëz që punojnë më vete, që punojnë tok në grupe, dhe që udhëheqin të tjerët. Mozilla Foundation i është përkushtuar shpënies më tej të parimeve të ravijëzuara te Manifesti Mozilla. Ftojmë edhe të tjerët të bashkohen me ne për ta bërë Internetin një vend akoma më të mirë për të tërë.
Parimet
- Interneti është pjesë e pandarë e jetës moderne–përbërës kyç në edukim, komunikim, bashkëpunim, biznes, dëfrim dhe në shoqërinë në tërësi.
- Interneti është burim i përbashkët mbarëbotëror dhe duhet të mbesë i hapur dhe i shfrytëzueshëm.
- Interneti duhet të pasurojë jetën e qenieve njerëzore.
- Siguria e individit në Internet është themelore dhe nuk mund të trajtohet si opsionale.
- Individit duhet t’i jepet mundësia të ngjizë vetë përvojën e tij në Internet.
- Efektshmëria e Internetit si burim i përbashkët varet nga ndërveprimi (protokolle, formate të dhënash, përmbajtje), risia dhe pjesëmarrja e decentralizuar anembanë botës.
- Programet e lira dhe me burim të hapët nxisin zhvillimin e Internetit si burim i përbashkët.
- Punimi me bazë bashkësinë, dhe i tejdukshëm, nxit pjesëmarrjen, përgjegjshmërinë dhe besimin.
- Ndërhyrjet komerciale në zhvillimin e Internetit sjellin mjaft përfitime; një drejtpeshim midis synimeve komerciale dhe të mirës së përbashkët është kritik.
- Rritja e anëve të Internetit që lidhen me përfitimin e përbashkët është qëllim me rëndësi, për të ia vlen të harxhohet kohë, kujdes dhe përkushtim.
Shpënia më tej e Manifestit Mozilla
Ka plot rrugë të ndryshme për të shpënë më tej parimet e Manifestit Mozilla. Ne i shohim me sy të mirë një gamë të gjerë veprimtarish, dhe parashikojmë të njëjtën shkallë krijimtarie që bashkëpunëtorët e Mozilla-s kanë treguar edhe në fusha të tjera të projektit. Për persona të papërfshirë thellë në projektin Mozilla, një rrugë themelore dhe tepër e efektshme për të mbështetur Manifestin është të përdoren Mozilla Firefox-i dhe të tjerë produkte në të cilat mishërohen parimet e Manifestit.
Zotimi i Mozilla Foundation-it
Mozilla Foundation zotohet të mbështesë Manifestin e Mozilla-s përgjatë veprimtarive të tij. Në veçanti:
- do të ndërtojë dhe bëjë të mundura teknologji me burim të hapur dhe bashkësi që mbështesin parimet e Manifestit;
- do të krijojë dhe shpërndajë produkte të fuqishëm konsumatori, që mbështesin parimet e Manifestit;
- do të përdorë burimet e Mozilla-s (pronësinë intelektuale, të tilla si të drejtat e autorit dhe shenjat tregtare, infrastrukturën, fondet dhe famën) për ta mbajtur Internetin platformë të hapur;
- do të nxisë modele krijimi vlerash ekonomike për të mirën publike;
dhe - do të nxisë përhapjen e parimeve të Manifestit Mozilla në diskursin publik dhe brenda vetë industrisë së Internetit.
Disa veprimtari të Mozilla Foundation-it–hëpërhë krijimi, qarkullimi dhe përhapja e produkteve të konsumatorit–drejtohen së pari nga nëndegë në pronësi të plotë të Mozilla Foundation-it, Mozilla Corporation.
Ftesë
Mozilla Foundation fton gjithë të tjerët që mbështesin parimet e Manifestit Mozilla të bashkohen me ne, dhe të gjejmë rrugë të reja për ta bërë realitet këtë përfytyrim të Internetit.
Firefox Flicks – Konkurs mbarëbotëror videosh që rrëfejnë historinë e Firefox-it
Ju vjen ndoresh për krijim videosh? Mund ta shfrytëzoni pasionin tuaj duke marrë pjesë në këtë konkurs që organizon Mozilla dhe ku mund të fitoni edhe çmime. Thjesht duke marrë pjesë do të shpërbleheni me një paketë çmimi Firefox. Nëse jeni fatlumi që do të fitojë çmimin e madh, ju pret një çmim prej 5 mijë dollarësh dhënë si pajisje videosh ose një e drejtë studimi në një shkollë filmi. Videoja që parashtroni do të merret në shqyrtim nga mjeshtër të njohur të zanatit. Videoja juaj ka shansin, nëse përzgjidhet, të përdoret në ndonjë nga fushatat mbarëbotërore që organizon Mozilla. Pasja e emrit Mozilla në portofolin e projekteve tuaja është një plus.
Filmi juaj do të duhej t’i drejtohet përdoruesve të zakonshëm të Internetit të moshave 25 deri 55 vjeç e të na ndihmojë të shpjegojmë sfidat me të cilat përballet Web-i, me një gjuhë të thjeshtë e të kuptueshme prej tyre, t’u përçojmë atyre faktin që Firefox-i është organizëm jofitimprurës e që përpiqet për të mirën e njerëzve kudo qofshin, faktin që Firefox-i si përparësi ka parimet dhe jo fitimet, vendosjen e tyre në kontroll të punës online, që synimi i Firefox-it është e mira publike.
Kategoritë ku mund të merret pjesë janë Reklama Më e Mirë 30-Sekondëshe, Animacioni Më i Mirë, Përdorimi Më i Mirë i Teknologjive të Reja, Njoftimi Më i Mirë i një Shërbimi Publik.
Për hollësi të mëtejshme mbi projektin vizitoni faqen zyrtare të tij, duke klikuar te figura e mësipërme.
Mjete Firefox-i për Zhvillues Web
Versionet më të reja të shfletuesit të njohur Firefox përfshijnë tani mjete që lejojnë shqyrtim të shpejtë të elementëve të një faqeje Web. Në këtë mënyrë u jepet mundësia zhvilluesve të faqeve Web të shohin vetitë e këtyre elementeve, të cilat pastaj mund t’i imitojnë gjatë punës së tyre.
Për një përshkrim përmbledhës të këtyre veçorive të reja shihni videon e shkurtër të mëposhtme:
Firefox-i Shqip për celularë Android
Versioni i Firefox-it për celularë Android është gati për ta testuar praktikisht.
Në Shqip mund ta shkarkoni prej kësaj lidhjeje. Bëhet fjalë për një version nightly. Rrjedhimisht këshillat dhe sugjerimet janë të mirëpritura.
Paketa nuk gjendet te Android Market, sepse është nightly dhe sepse Mozilla nuk ka qartësuar ende se në ç’kanale do të ofrohen versionet e përkthyera.
Përkrahës të Firefox-it – mini-projekt i Mozilla-s
Përhapës i Firefox-it – një mini-projekt i Mozilla-s që do t’u lejojë gjithë dashamirësve të Firefox-it të shpalosin përkrahjen e tyre dhe ta shtrijnë atë në përdorues të tjerë. Site-i projektit është gati edhe për Shqipen. Klikoni mbi figurën për të shkuar te faqja e projektit.
Prej andej, duke u regjistruar do t’ju jepet mundësia të vendosni butona Përhapësi të Firefox-it – copëza kodi html që i vendosni në site-in tuaj web ose blogun tuaj për të nxitur vizitorët të shkarkojnë Firefox-in. Si ky këtu më poshtë:
Sa herë që një vizitor te site-i juaj klikon mbi një buton dhe shkarkon Firefox-in, ju përfitoni pikë prej atij shkarkimi. Përhapësit që grumbullojnë më shumë shkarkime prej site-eve të tyre do të paraqiten te tabela jonë e nderit dhe do të kenë mundësi të fitojnë gjëra të lezetshme, të tilla si bluza Firefox.
