Arkivë për etiketën 'kosto'

Gjithçka rreth Flash-it

Marrë nga documentfreedom.org

Çfarë është saktësisht Flash-i?

Flash-i është një grup teknologjish për dërgim audioje dhe videoje përmes Internetit. 99% e kompjuterëve desktop me lidhje në Internet e kanë të instaluar Flash-in, dhe ai përdoret thellësisht nga mjaft site-e web popullorë, përfshi Facebook-un dhe YouTube-in. Nëse përdorni Flash-in, site-et web me Flash i dërgojnë shfletuesit tuaj web zbatime të ruajtur në formate specialë (të emërtuar me zgjatimin .swf dhe .flv), kur vizitoni faqe që funksionojnë me Flash. Që shfletuesi juaj të jetë në gjendje të xhirojë zbatimin dhe të shfaqë median që ai përmban, duhet të ketë të instaluar tashmë një shtojcë (fjala vjen, shtojca Adobe Flash për Firefox-in). Site-et web që përmbajnë lëndë Flash lypin një software të veçantë shërbyesi që të mund ta trajtojnë këtë lëndë, dhe zakonisht përdorin Adobe Flash Media Server.

Pra, “Flash”-i nuk është vërtet një gjë e vetme, por një sistem që përfshin disa përbërës:

  1. Një format kartelash zbatimi (.flv ose .swf)
  2. Një shtojcë shfletuesi web
  3. Një shërbyes mediash Flash

Një pikë për konfuzion shtesë është ajo që terma në dukje emra të rëndomtë përshkrues, të tillë si “Flash Plug-in” ose “Flash Media Server”, i referohen në fakt një produkti specifik pronë dhe shenjë tregtare e Adobe-it.

Ç’të keqe ka Flash-i?

Nuk është Standard i Hapur

Teknologjia Flash është pronë dhe kontrollohet nga një kompani e vetme (Adobe) në mënyrë përjashtuese për përfitime të tyre, dhe nuk përdor Standarde të Hapura. Ata kontrollojnë madje edhe fjalët që përdorim për t’iu referuar Flash-it – në mjaft raste nuk mundet madje as të flasim për Flash-in ose kartelat Flash pa kërkuar leje fillimisht. Se si funksionojnë kartelat Flash vendoset nga Adobe, dhe, edhe pse kanë botuar një shpjegim se si funksionojnë kartelat Flash, ky informacion prapë mbetet i kontrolluar rreptësisht dhe përdorimi i tij i kufizuar.

Lyp Software pronësor

Për fat të keq, me qëllim që një përdorues të lexojë si duhet kartela Flash, lypset shtojca pronësore Flash Plug-in. Ekzistojnë disa alternativa Software i Lirë, por ato (ende) nuk funksionojnë në mënyrë të qëndrueshme për shumicën e rasteve. Ngaqë shtojca e Adobe-es është pronësore, se si funksionon është e fshehtë, ndaj nuk mund të përshtatet, përmirësohet, ose ndahet me këdo tjetër. Përdoruesit nuk kanë zgjedhje tjetër, veç të shpresojnë që software-i do të jetë i ndershëm dhe i besueshëm, ngaqë ata nuk kanë mënyra për të kontrolluar se çfarë bën në kompjuterin e tyre apo se si funksionon.

Prodhon kyçje nga ana e tregtuesit

Shtojca për Flash e shfletuesit duhet të shkarkohet prej Adobe-it, dhe përdoruesit nuk mund të zgjedhin përdorimin e një shtojce alternative nga një tjetër kompani apo organizëm. Në këtë mënyrë Adobe ruan monopolin mbi një nga teknologjitë e kompjuterit më të përdorura në botë, dhe ka pak shtysa për ta përmirësuar Flash-in sipas nevojave të përdoruesit. Edhe pse për Flash-in nuk ka pagesë për ta përdorur vizitorët e site-eve web, monopoli i Adobe-it shpesh përkthehet në kosto të stërmëdha për organizmat që krijojnë dhe shpërndajnë media në format Flash, përfshi ato qeveritare ose bamirëse. Mjaft organizma kanë ndjesinë se nuk kanë zgjedhje tjetër veç të përdorin Flash-in për video dhe media tjetër online, për shkak të popullaritetit të tij, dhe si rrjedhojë të blejnë për krijim dhe publikim Flash-i software tjetër Adobe të kushtueshëm.

Kërcënënon privatësinë

Shtojca Adobe Flash merr kontrollin e drejtpërdrejtë të videokamerës dhe mikrofonit të përdoruesit, dhe i bën ato të përdorshme nga ana e site-eve web. Site-et web e kanë shfrytëzuar këtë në të kaluarën dhe kanë spiunuar vizitorët pa dijeni e tyre, për qëllime dërgimi mesazhesh hedhurinë dhe vjedhjeje identiteti për qëllime kriminale.
Flash-i ka një historik problemesh për privatësinë, veçanërisht ato lidhur me përdorimin e cookie-ve nga ana e tij. Pasi një shtojcë Flash instalohet bëhet pjesë e shfletuesit web, ka hyrje në të dhënat se çfarë site-sh web janë vizituar dhe për çfarë janë përdorur. Ngaqë është software pronësor, përdoruesit nuk e dinë se si përdoren këto të dhëna.

Është jo i sigurt

Shtojcat dhe skriptet Adobe Flash janë të famshme për të qenët jo të sigurt, dhe shumë ekspertë këshillojnë çaktivizimin e tyre plotësisht, për shkak të cënueshmërive të sigurisë që paraqesin. Ngaqë janë pronësore, vetëm punonjësit e Adobe-it mund t’i ndreqin problemet, madje edhe me vonesë prej një viti pasi ato janë zbuluar, dhe vetëm Adobe-i di se si funksionon faktikisht software-i i tyre.

Një alternativë e hapur

Html 5 është një Standard i ri i Hapur dhe i fuqishëm që mund të përdoret për të zëvendësuar mjaft nga përdorimet e Adobe Flash-it. Ai përmban një familje teknologjish, përfshi standarde për audio dhe video, dhe një për grafikë të avancuar 2D dhe 3D. Site-et web për ndarje videosh me të tjerët, për shembull, mund të kalojnë tërësisht në HTML, për sa i takon luajtjes së videove dhe, duke bërë kështu, të ofrojnë luajtje videosh më gjerësisht të përputhshme, të mundshme dhe të paanshme.

Cilët po përdorin HTML 5-n?

Edhe para finalizimit të standardeve HTML 5, më 2011 34 nga 100 site-et Web kryesuese në botë po e përdornin. Shembuj site-esh web që përdorin HTML 5-n për audio dhe video:
  • Grooveshark
  • Youtube
  • Vimeo
  • Daily Motion
  • BBC (për celular)

Është zëvendësim i plotë?

Edhe pse Flash-i dhe HTML 5-a përpiqen të arrijnë gjëra të ngjashme, janë teknologji shumë të ndryshme, dhe nuk kanë karakteristika identike. HTML 5-a është shumë e përshtatshme për transmetim videosh dhe audio në rrjet, por disa përdorime të tjera hëpërhë janë të vështira ose të pamundura. Megjithatë, vazhdimisht po hidhen në qarkullim librari të reja për lojëra dhe për komunikim të atëçastshëm (përfshi konferenca video dhe aftësitë e tyre po shtohen.

Si mund ta përdor HTML5 në site-in tim web?

Si mund të shmang Flash-in online?

Që të parandaloni plotësisht media në shfletuesin tuaj web, thjesht çaktivizoni ose çinstaloni shtojcën për Flash (ose mos e instaloni, nëse nuk e keni instaluar tashmë). Se si bëhet kjo, varet nga shfletuesi. Një mënyrë tjetër është instalimi i një shtese shfletuesish si ‘Flashblock’, që zëvendëson media Flash me një buton të volitshëm “zhbllokimi”, për të dhënë kontroll më të madh mbi përdorimin nga ana juaj të Flash-it.
Të drejta Kopjimi 2008-2013 FSFE. Burimi
Hiq rastet kur deklarohet ndryshe, lënda licencohet sipas një licence Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License.

Standarde të Hapura

Marrë nga documentfreedom.org

Standardet e Hapura janë thelbësore për ndërveprueshmërinë dhe lirinë e zgjedhjes të bazuar në meritat e secilit zbatim software. Ato ofrojnë liri nga kyçja e të dhënave dhe kyçjet nga ana e shitësve që pasojnë ato. Kjo i bën Standardet e Hapura thelbësore për qeveritë, kompanitë, organizmat dhe përdoruesi individualë të teknologjive të informacionit.

Përkufizim

Për qëllimet e Ditës së Lirisë së Dokumenteve, kuptimi që përdorim ne për “Standarde të Hapura” është që standardi duhet të jetë:

  1. subjekt i vlerësimit të plotë publik dhe përdorimit pa pengesa në mënyrë të barabartë për të gjitha palët;
  2. pa ndonjë përbërës apo zgjerim që varet nga formate ose protokolle të cilat vetë nuk pajtohen me përkufizimin e Standardit të Hapur;
  3. i lirë nga klauzola ligjore ose teknike të cilat i kufizojnë përdorimin nga çfarëdo pale ose në çfarëdo modeli biznesi;
  4. i administruar dhe i zhvilluar më tej në mënyrë të pavarur nga çfarëdo tregtuesi nën një proces të hapur për pjesëmarrjen e barasvlershme të konkurrentëve dhe palëve të treta;
  5. i passhëm në sendërtime të plota të shumta nga tregtues konkurrentë, ose si një sendërtim i plotë i passhëm njësoj nga krejt palët.

Me një periudhë garancie për “standarde të rinj” për pikën e pestë.

Ç’duan të thonë Standardet e Hapura për ju

Efekte të dukshëm të Standardeve të Hapura janë që ju mundeni:

  • Të zgjidhni çfarëdo sistemi operativ apo zbatimi dhe prapë të jeni në gjendje të lexoni ose përpunoni krejt dokumentet tuaj të dikurshëm.
  • Të bashkëpunoni me të tjerët pavarësisht se çfarë software-i përdorin ata.
  • Të përdorni çfarëdo software-i të zgjedhur prej jush për ndërveprim me qeverinë tuaj.

Efektet më pak të dukshëm të Standardeve të Hapura janë ato që shpien në më tepër konkurrencë te software-et, dhe në zgjidhje TI qeveritare më të efektshme, që shmangin kosto të rrjedhura nga kyçjet.

Më tepër informacion mbi Standardet e Hapura

Prej patentave mbi software-e do të vuajnë qytetet europiane

Letër e Hapur e Free Software Foundation Europe për EUROCITIES

EUROCITIES është rrjeti i nja 100 qyteteve të mëdhenj të BE-së, Norvegjisë, Zvicrës, Europës Qendrore dhe Lindore dhe Shteteve të Rinj të Pavarur (NIS). Eurocities është themeluar më 1986, qytetarët e qyteteve anëtarë bëhen më tepër se 100 milionë. Catherine Parmentier është Drejtore e Përgjithshme Ekzekutive për EUROCITIES

E dashur znj. Parmentier,

Këshilli Europian dhe Komisioni Europian duan të paraqesin një bazë ligjore për patentat mbi software-e në Europë. Çka do t’i linte qytetet europianë zbuluar përballë rreziqesh të pallogaritshme dhe të paparashikueshme kostosh procesesh gjyqësorë mbi patenta software-esh. Ndaj edhe shpresojmë që të bashkoheni me ne të luftojmë këta asgjësues punësimesh dhe risish.

Bashkive nëpër Europë u duhet të kapërcejnë të njëjtat vështirësi: numri i atyre që varen nga asistenca sociale është në rritje, arka është bosh dhe qytetarët presin nga shërbimi publik të ofrojë cilësi më të lartë se kurrë më parë. Këto synime, në dukje kundërthënëse, duhet të arrihen nga shndërrimi i punëve të mundimshme administrative të dikurshme në procedura dhe struktura të automatizuara elektronike — jo vetëm brenda një administrate të vetme, por edhe ndërmjet shërbimeve të ndryshme publike, mes administratës dhe qytetarëve, apo administratës dhe bizneseve.

Emërtimi i mirënjohur i krejt kësaj është eQeverisje.

Strukturat dhe procedurat e standardizuara, të cilat përkufizohen dhe vihen në jetë në formë software-esh që përdoren nëpër struktura dhe administrata vendore, ofrojnë një territor ideal për pretendime mosmarrëveshjesh mbi patenta software-esh: Pretendimet e mundshme shtrihen nga themelet e funksioneve bazë, si rrjetet, baza të dhënash dhe sisteme kartelash, deri mbi metoda abstrakte dhe protokolle që ofrojnë funksione të caktuar.

Ngaqë për patentat nuk kërkon kush vërtetim koncepti ose vënieje në jetë, ai që pretendon për patentë mund t’ia lejojë lehtë vetes të paraqesë metoda abstrakte dhe të vendosë arbitrarisht të japë ose mohojë leje për to.

Për tri shkaqe kryesore, kjo do të bëhet një faktor domethënës kostosh: Si zhvilluesve të software-it, ashtu edhe përdoruesve mund t’u kërkohet pothuajse çfarëdo shume parash që zgjedh mbajtësi i patentës. Mjaft zhvilluesa dhe shoqëri nuk do të jenë në gjendje të paguajnë kërkesa të tilla dhe do të dalin nga loja, duke kthyer kështu taksapagues në njerëz që lypin asistencë sociale. Dhe së fundi, çmimet e shoqërive të mbetura të software-eve do të rriten për shkak të nevojës për rifinancim të shpenzimeve për patenta software-esh dhe për shkak të zvogëlimit të konkurrencës.

Zyra e Shteteve të Bashkuara për Patenta dhe Shenja Tregtare ka regjistruar 1185 patenta software-sh [1] që merren me “shërbimin publik” dhe 19 që merren shprehimisht me “bashkitë” [2]. Nuk është e nevojshme të përdoren këta fjalëkyça kur parashtrohet një patentë software-esh, kështu që kjo është vetëm maja e akullmalit dhe parashikohet të rritet me shpejtësi nëse patentat mbi software-et bëhen një realitet.

Me futjen e patentave të software-eve, qytetet europiane do të duhej të hapnin sytë ndaj rritjes dramatike të kostove dhe një situate ligjore gjithnjë e më tepër të vështirë, me rreziqe të mëdha për administratën.

Këshillojmë të lidheni me z. Christian Ude, kryetar i bashkisë së Mynihut, i cili është bërë i ndërgjegjshëm për efektet dëmtuese që patentat mbi software-in kanë mbi shërbimet publike. Nëse keni pyetje të mëtejshme, ose ju nevojitet asistencë shtesë, ju lutemi mos ngurroni të lidheni me ne.

Me përshëndetje të përzemërta

[1]

[2]

© 2012-2025 Programe Shqip Creative Commons License
Lënda e këtushme mund të përdoret sipas një lejeje Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License.